Obserwatorzy międzynarodowi w Polsce
Polska jest krajem który nie tylko wysyła obserwatorów, ale także ich przyjmuje. Na przykład na wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku akredytację otrzymało trzech obserwatorów: przedstawiciel parlamentu Rwandy oraz dwóch przedstawicieli komisji wyborczych z Zimbabwe i Botswany.
– Pierwsi obserwatorzy wyborów pojawili się w naszym kraju dużo wcześniej. Już w 1990 roku – podczas wyborów samorządowych – pięcioosobową grupę przysłała Stała Konferencja Europejskich Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. W dniu głosowania, podzieleni na zespoły zdołali odwiedzić około 50 lokali wyborczych w trzech miastach. Obserwowali także początek liczenia w Warszawie i „centrum elektronicznego zliczania” w Krakowie. W efekcie ich pracy powstał solidny raport świetnie oddający nastrój tamtych historycznych wyborów. Cytowany w nim „Mr Novak” z Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP wyraził nadzieję na członkostwo Polski we Wspólnotach Europejskich w okresie 10-20 lat.
– OBWE obserwowała wybory parlamentarne w Polsce w 2007 i ponownie w 2011 roku. W obu przypadkach były to misje eksperckie, złożone z odpowiednio 12 i 6 ekspertów. Ich uwaga koncentrowała się na takich obszarach jak: prawo wyborcze, finansowanie kampanii, media podczas wyborów. Po wnikliwej analizie przepisów oraz po bezpośredniej obserwacji przebiegu wyborów, obie misje sformułowały łącznie 45 rekomendacji. Część z nich została już wprowadzona w życie. O szczegółach można dowiedzieć się czytając raporty (odsyłacze poniżej).
– Największą misję – liczącą 33 obserwatorów – zarejestrowano w 2010 roku podczas przedterminowych wyborów prezydenckich. Zgłosiło ich Szwedzkie Międzynarodowe Centrum Liberalne w ramach programu „Obserwowanie wyborów: teoria i praktyka”. Program umożli
wia młodym ludziom z Białorusi, Litwy i Szwecji zapoznanie się z procedurami wyborczymi oraz zdobycie praktycznego doświadczenia w ich obserwacji. Podczas głosowania, podzieleni na 10 grup, odwiedzili 171 komisji wyborczych w Białymstoku i jego okolicach. Wybory w Polsce okazały się pozytywnym doświadczeniem. Natalia Jakaulewa z Białorusi nie mogła ukryć emocji: „Właśnie w taki sposób głosy powinny być liczone! I to jest tylko 50 kilometrów od białoruskiej granicy.”
– Sporym zainteresowaniem cieszyły się wybory parlamentarne w 2011 roku. PKW zarejestrowała wtedy 41 obserwatorów międzynarodowych. Reprezentowali oni takie kraje jak Egipt, Libia, Tunezja ale także Komisje Wyborcze z Chorwacji, Gruzji (w tym z autonomicznej republiki Adżarii), Litwy, Łotwy, Ukrainy. Zainteresowanie to wynikało nie tyle z obawy o uczciwość wyborów lecz powodowane było chęcią wykorzystania naszych doświadczeń. Było wyrazem uznania dla stosowanych rozwiązań, które zapewniają administracji wyborczej niezależność i bezstronność w połączeniu z wysokim poziomem merytorycznym.
RAPORTY Z OBSERWACJI WYBORÓW W POLSCE
2011 – wybory parlamentarne, OSCE/ODIHR Election Assessment Mission >>>
2010 – wybory prezydenckie, Szwedzkie Międzynarodowe Centrum Liberalne >>>
2007 – wybory parlamentarne, OSCE/ODIHR Election Assessment Mission >>>
1990 – wybory samorządowe, Stała Konferencja Władz Lokalnych i Regionalnych >>>
